Verbluffende instrumentbeheersing bij Troissoeur
Alhoewel al een week geleden gepubliceerd in De Volkskrant is het nog interessant genoeg om uit te citeren, de recensie die Ton Maas schreef over een concert dat de Vlaamse neofolkgroep Troissoeur gaf tijdens het jazz-georiënteerde festival Stranger Than Paranoia in Tilburg:
…Ze speelden al eerder in Nederland maar nog nooit op een jazzpodium. De muziek van
Troissoeur is duidelijk meer neo dan folk. De jurken waarin de heren meestal optreden, hadden ze voor de gelegenheid thuis gelaten, maar dat deed nauwelijks afbreuk aan de wringende spanning tussen hun podiumpresentatie en hun muziek…
…Het kostte Troissoeur slechts enkele nummers om de zaal in vervoering te brengen. Hun muziek hangt van stijlcitaten aan elkaar, maar dankzij een verbluffende instrumentbeheersing en coherente muzikale visie versmelten al die elementen tot een indrukwekkend en vooral bezwerend geheel. Ook bij Troissoeur is verfijnd samenspel troef, maarmet en langf uitgesponnen 'Arabische' solo op de fretloze tweede hals van zijn negentiensnarioge monstergitaar zetter Pieter Thys het hoogtepunt van de avond neer...
Fabelachtig concert Olla Vogala in Valkenswaard
-door Henk en Paul-
Olla Vogala in concert, om je vingers bij af te likken. We hebben Vandenabeele cs al vaker mogen meemaken, maar het concert dat dit ensemble zaterdagavond in Valkenswaard gaf, sloeg alle voorafgaanden.
Voor het gros van de 170 bezoekers was Olla Vogala een openbaring. Dat was niet bekend
met het feit dat Olla Vogala in België en in internationale folkkringen al jaren een begrip is en
nog niet zolang geleden een uur lang live op de Vlaamse tv te bewonderen was. De oh's en ah's waren na het met een staande ovatie afgesloten concert dan ook niet van de lucht.
Olla Vogala vormde samen met Deux Accords Diront en Jaune Toujours het programma van Wereldvlamingen in theater de Hofnar in Valkenswaard. Vanaf 21 uur eerst een uur
Olla Vogala, daarna in de 'pauze' een half uur Deux Accords Diront in de foyer en tenslotte een uur Jaune Toujours.
Dat kleinere theaters als De Hofnar deze nieuwe sterke lichting Vlaamse folkmuzikanten programmeert valt bijzonder te waarderen. Voor folkies is het al jaren duidelijk dat België een groot en goed aanbod van new-folk groepen kent. Maar voor een breder theaterpubliek heerst er nog steeds 't idee van oubolligheid als het om Vlaamse volksmuziek gaat. Des te gedurfder van zo'n theater om de Vlamingen te brengen, weliswaar niet onder de ogenschijnlijk besmette term folk, maar onder de noemer Wereldvlamingen. Het verwijt dat grote concertzalen als 't Muziekcentrum in Eindhoven te maken valt als ze bij een Vlaamse avond nog steeds terugvallen op de zekerheden Vermandere en Van het Groenewoud, geldt dus niet voor de Hofnar.
Drive en tempo
Vanaf de eerste tel voelde je dat de dertien heren en ene dame van Olla Vogala in topvorm waren. Drive, tempo, hechtheid, arrangementen, zang, het klopte allemaal. Oorzaak? Moeilijk te zeggen. Het geluid was in elk geval uitstekend. Maar misschien zit het 'm nog meer in het feit
dat Vandenabeele zijn ensemble heeft ingekrompen. De groep is met twaalf muzikanten en
twee zangers compacter geworden. De arrangementen zijn nog steeds ingenieus, maar van overbodige ballast bevrijd. Het is transparanter geworden. In die beschrenkung zeigt zich der meister, blijkt ook hier weer.
Gebleven is de knappe fusie van Arabische en westerse klassieke elementen, jazz en folk. De arrangementen zijn meer naar elkaar toe gegroeid zonder dat de nummers aan verrassing inboeten. De dominantie in de sound is óf voor de strijkers, óf voor de blazers. Slechts een enkele keer een solo voor de jeugdigem accordeoniste Anne Niepold (ook Deux Accords Diront) de uitblinkende contrabassist Kristof Rosseeuw, of voor een van de blazers of violisten. Draailiervirtuoos Iep Fourier ontbrak.
Het aandeel van de zangers Djamel en Ludo Vandeau was nagenoeg gelijk. Natuurlijk waren er overbekende traditionele nummers als Le Roi Renauld en Nous Irons en Flandre (o.m. van de Ambrozijn-cd Naradie), maar ook de nog jonge prachtige song Un Jour (van de Olla Vogala-cd Fantoom), een lied dat zanger Ludo Vandeau schreef over een ochtend in Gent. Ook Kolda Blues was nieuw voor ons, een instrumental met een hoofdrol voor de contrabas. Dit nummer droeg Vandenabeele op aan Senegal, het land waar hij, bassist Kristof Rosseeuw en nog vier andere Vlaamse muzikanten onlangs waren ter voorbereiding van het project Hamdallaye. Dit project waarin Vlaamse en Senegalese muzikanten samenspelen toert momenteel langs een aantal Belgische zalen (zie agenda januari).
Accordeons
Deux Accords Diront was verbannen naar de foyer. Maar nadat de wijnflessen waren
ontkurkt en de pilsjes getapt toonde het publiek zich al snel onder de indruk van het knappe spel op de diatonische accordeons. Een opmerkelijke prestatie in een foyer waar de bar rustig doordraaide en iedereen elkaar nog eens verbaasd liet blijken overdonderd te zijn door Olla Vogala. Anne Niepold an Aline Pohl speelden met de van hen bekende aanstekelijke expressiviteit nummers van hun cd Kangoeroe. Verschil met vorige concerten: Aline Pohl gedroeg zich iets minder clowneske.
Allerminst vrijblijvend
Jaune Toujours bracht muziek die moeilijk onder één noemer te duiden valt. Folkmuziek uit
de "grote stad" (Brussel), een smeltkroes van kulturen en opvattingen. Dat viel ook te horen: kermisachtige klanken, musettes, tango, brass en Oost-Europese zigeunermuziek, het
kwam allemaal voorbij.
Hoewel de muziek een boel vrolijkheid uitstraalt is ze allerminst vrijblijvend. Tekstschrijver/zanger/accordeonist Piet Maris toont zich in nrs. als o.a. Printemps en Anderlecht (beiden over de "vreemdelingenproblematiek") een zeer geëngageerd tekstdichter. Ook een zekere ironie is hem niet vreemd. In La Valse 55 filosofeert Maris over het muzikantenbestaan. Door het ontbreken van een "artiestenstatuut" in België is iedere muzikant veroordeeld om tot zijn dood te blijven spelen.
De stem van Piet Maris is niet erg bijzonder. Daarbij was hij nauwelijks te verstaan. Zijn begeleiders maakten veel goed. Vooral de kopersectie: Christophe Morisset (trombone/bombardon), Mattias Laga (sopraansax/klarinetten ook actief in Olla Vogala) en Bart Maris (trompet/bugel) overtuigde, zowel in samenspel als in solo-werk.
Als geheel voldeed Jaune Toujours niet helemaal. Waar dat nu precies aan lag is moeilijk te zeggen. Misschien aan het fabelachtige concert van Olla Vogala waardoor er niet veel eer meer te behalen viel, de ambiance (is een theater met een zittend publiek wel de juiste plaats voor een dergelijke groep), de lange zit (luisteren naar 3 groepen zonder echte pauze) of misschien toch het repertoire dat onvoldoende rustpunten kende.