- door Henk, foto Ronald Rietman -
Een afgeladen Meneer Frits in Eindhoven (uitverkocht met 130 man) hangt ruim anderhalf uur aan de lippen van singer-songwriter Chris Smither. Deze inmiddels 62-jarige Amerikaan - maar tien jaar jonger ogend - boeit met die typische door rook en whiskey geloogde stem. Zijn constant meestampende voeten geven het ritme aan bij een unieke fingerpicking gitaarstijl. Die is nagenoeg vingerbrekend, maar hij weet er toch voldoende ruimte in te vinden voor exact op tijd verglijdende of opgetilde tonen.Hoewel hij zeer relaxed zingt - soms binnensmonds lispelend - klinken zijn gitaarspel en footstomp dynamisch, culminerend in een spetterende Statesboro Blues van bluespionier Blind Willy McTell.

Het gaat er in zijn delta-blues met folky feel ontspannen aan toe. Hij grapt in de aankondiging van een van zijn oudste nummers Love you like a man dat toen hij het als 23-jarige schreef nog dacht alles over vrouwen te weten. ‘Inmiddels', zo zegt hij, ‘ben ik erachter dat het met name door vrouwen veel gecoverd wordt, dus wist ik er destijds wellicht toch al iets van, ha, ha...'
 
De bron voor het refrein van zijn tien jaar oude song No Love Today zet hij even kort als onderhoudend voor ons neer. Met wijd uitgestrekte armen, luid roepend,  immiteert hij de groenteboer die voor zijn vol geladen vrachtwagentje uitlopend door de straten van New Orleans zijn waren aanprijst: Hééé, I got bananaas, watermelons, peaches on the pound, etc....' Hoewel het meeste materiaal komt van zijn twee meest recente cd's Train Home en Leave The Light On blikt hij dus ook terug in zijn 40-jarige carrière.

Zowel muzikaal als tekstueel graaft hij dieper dan je denkt. Zijn teksten zijn pakkend. Ze gaan natuurlijk over zieleroerselen en relaties, maar hij raakt ook de actualiteit aan zoals de oorlog in Irak en de orkaan Katrina die zijn woonplaats New Orleans trof. Hoe somber ze soms ook kunnen zijn, een glimlach is nooit ver weg al was het maar vanwege zijn scherpe observeringen en zwartgalligheid.
Zo is Origin of Species oftewel ‘Intelligent design' zowel hilarisch als geëngageerd op de wijze waarop het de schepping behandelt van Adam & Eva tot en met ‘Charlie' Darwin. Het State Department neemt hij op de hak in Diplomacy met zinnen als: ‘There must be somethin' worth fightin' for'(...) ‘We got the guns, we got the oilmen, too' (...) ‘We got some freedom, we got an iPod store. We got the savior, you couldn't ask for more. Take it or leave it, it's the deal of the day. And if you leave it, you get it anyway'... En het nummer Leave the light on klinkt net zo opgewekt maar de schrijnende ondertoon stemt ook daar tot nadenken.

chris smither
Chris Smither

Hoe serieus de onderwerpen ook zijn, de begeleiding is meest redelijk uptempo. Af en toe wordt-ie ingetogener. Dan bezingt hij in Father's Day liefdevol de complexe relatie met zijn inmiddels al stokoude vader. ‘He moves slow, but he don't care. He says Time is slow too'... Of hij zet een kippevel-versie neer van Bob Dylan's Visions of Johanna. De ook in het publiek aanwezige Britse singer-songwriter Iain Matthews had hem onder de pauze nog verzekerd dat een van de beste Dylan-songs te vinden. Zoals Smither het nu naar zijn hand zet - hij transformeert het van 4/4 naar 6/8 - bevestigt zijn vakmanschap. Smither hoort dan ook in diezelfde eregalerij van singer-songwriters thuis.

Een jaar of tien geleden was hij al eens op het Groningen Blues Festival en ooit stond hij op het Cambridge Folkfestival. Zo vaak komt hij dus niet deze kant op. Nu is hij nog een paar dagen in ons land. Dus ga dat zien:
30 jan Lage Vuursche, In the Woods
31 jan Amsterdam, Paradiso
1 feb Den Haag, Chalet Ockenburgh
2 feb Utrecht, Vredenburg

Zie ook www.smither.com.