De drie Vlaamse zangeressen van Laïs, ondersteund op cello door Simon Lenski, hebben hun repertoire sterk vernieuwd. Tijdens een (te) kort concert van een klein uur (zo-avond 16/9) in een ovenheet Koningstheater in Den Bosch, blijkt hun evolutie een richting in te gaan die zowel avontuurlijke muziekliefhebbers als aanhangers van neofolk zal bekoren.
De basis ligt nog steeds in fraaie samenzang. Maar de harmoniën worden gewaagder en het klankenpalet bevat meer en meer donkerder tinten. Lichtvoetig kun je het nauwelijk meer noemen. Hoewel je meer traditionele Oost-Europese invloeden in de samenzang herkent, wordt steeds minder geput uit folkdeuntjes. De teksten komen nu eerder van de dichters Paul Verlaine en William Butler Yeats dan uit het Antwerps Liedboek, zoals destijds bij Laïs' geboorte, alweer meer dan tien jaar geleden.
In eerste instantie heb ik moeite de teksten te verstaan. Zoetjesaan wordt dat beter en wordt het concert boeiender. Wat de cellist uit zijn instrument tovert is nauwelijks te geloven. Al dan niet met behulp van samples die hij ter plekke inspeelt, klinkt-ie dan weer als een strijkkwartet, dan weer als een overstuurde ruige elektrische gitaar.
In de intieme stukken tokkelt-ie als was het een akoestische gitaar, wordt het melancholischer dan gooit-ie er wat meer bombast tegenaan, zwaar strijkend als was ‘t een contrabas. Nooit wordt het liefjes; daarvoor blijft Lenski toch die avantgarde-muzikant van DAAU, wat goed past bij het donkerder Laïs.
Alhoewel de hele sound en uitstraling mij bevalt zijn er een paar nummers die erboven uitsteken:
- ‘Didn't leave nobody but the baby' (beter bekend als ‘Go to sleep you little baby'). Dit slaapliedje dat in de film ‘O Brother, Where Art Thou?' ingetogen vertolkt wordt door Emmylou Harris, Alison Krauss en Gillian Welch, wordt hier minstens zo intiem en meeslepend neergezet door Jorunn Bauweraerts, Annelies Brosens en Nathalie Delcroix.
- ‘Meet me on the desert shore' (van Velvet Underground-zangeres Nico uit '71), dat Lenski bezield avantgardisch naar grote hoogte stuwt door alle mogelijkheden uit zijn instrument te peuren.
- Twee nummers van de Russische componist Dimitri Sjostakovitsj. Ze vormen een te koesteren erfenis van de tournee die Laïs twee jaar geleden maakte met het Vlaams Radiokoor. Het ene nummer loopt over van droevige melancholie in de zang van het trio, de superhoge solozang van Annelies Brosens in het tweede gaat door merg en been: zo zuiver en ondanks de klassieke kleur heel natuurlijk - zonder vibrato - gezongen.
Was de toonzetting over het algemeen donkerder, ik werd niet door zwaarmoedigheid overvallen. In een enkel nummer hoor ik de oude Andrew Sisters, een andere keer piept Björk om de hoek, dan klinkt het duo Jorunn & Nathalie opeens weer cabarettesk. Ook in de aankondigingen is het wel eens lachen. Als er met z'n drietjes (compleet met petticoat en charmante bloemetjesjurk) a capella zonder microfoons engelachtig mooi wordt gezongen, zegt Jorunn: ‘Om te laten zien dat we dit ook nog kunnen'. Ook in de toegift wordt met een bevlogen Min Morfar (Zweeds volksliedje van eerste cd) nog eens bevestigd dat ze niet álle schepen achter zich verbrand hebben.
Ik had gehoopt wat meer zicht te krijgen op de aard van de nieuwe (4de) Laïs-cd die op het punt van uitkomen staat. Hoewel een drietal nummers van dat album The Ladies' Second Song werd uitgevoerd, zal de inkleuring op de cd anders klinken, dan hier met enkel cello. Als ik tenminste afga op dat éne tipje van de sluier dat de Laïs-site oplicht (luister op: http://www.lais.be/music.cfm). Daar klinkt Joskesong (nieuwe single) nóg avontuurlijker dan in Den Bosch, door de begeleiding van Elko Blijweert (Dead Man Ray, KissMyJazz) op gitaar, Bjorn Eriksson (ex-Zita Swoon, Maxon Llewitt, The Partchesz) op gitaar & elektronica, Jeroen Stevens (I Love Sarah, Black Cassette) op drums en Filip Vandebril (Antwerp Gipsy Ska Orchestra) op contrabas.
Het nieuwe album komt 28 september uit. Er staan een aantal cd-presentaties op het programma, waarvan de eerste twee in Nederland. 21 oktober in Tivoli De Helling, Utrecht (www.tivoli.nl) en 24 oktober in Doornroosje, Nijmegen (www.doornroosje.nl).
Meer foto's van dit concert staan hier.