Martin Korthuis - Muze - Dwaarshoes Producties, distributie Marista
Vorig jaar deed de Groninger Martin Korthuis mee aan het project Nothin: Niks Neat Niks, met Drent Egbert Meijers en Fries Gerrit Breteler. Ze vertaalden werk van Townes Van Zandt in hun eigen streektaal, elk twee nummers, die vervolgens ook op een cd'tje zijn gezet. Korthuis vertaalde Waitin' Around To Die en If I Needed You, en laten dat nou net twee van mijn favoriete Townes-liedjes zijn. Het zijn krachtige nummers, die ook in het Gronings indruk maken en Korthuis heeft ze dus terecht op zijn nieuwe album Muze gezet. Wachten Op 't Ín en Als Ik Die Wil Zain gaan alvast recht naar mijn hart, de Schiermonnikoger heeft er het uitstekend bijpassende, lekker doorleefde stemgeluid voor. Allebei zijn het ingetogen ballades, met subtiele bandbegeleiding en heerlijke melancholieke sfeer. Die wordt versterkt door gevoelvol gitaarwerk (Rob Bults en Albert Bartelds), dwingende drums (Rick Mensink) en indringende zang in Wachten Op T Ín. En As Ik Die Wil Zain krijgt een bijna gelaten uitstraling, met op het eind de lowwhistle (Peter Plaatsman), die de moedeloosheid benadrukt, ondanks het sprankje hoop dat blijkt uit het couplet waar de geliefden elkaar vinden. In zijn vertaling is Korthuis trouwens verrassend dichtbij de inhoud van de originelen gebleven. Knap!
Maar Korthuis is zelf ook een begenadigd tekstschrijver, die zich graag laat inspireren door literatuur, zo blijkt op Muze. Hij maakte vrije bewerkingen van teksten van Oscar Wilde (Narcissus) en koning Salomo (Hooglaid, ruim 7 minuten lang blijft dit meer vertelde dan gezongen gesprek tussen hij en zij boeien, hypnotiserende percussie). En wie of wat de leidraad is geweest bij het schrijven en componeren van Tied staat niet vermeld, maar het zou Turn! Turn! Turn! (To Everything There Is A Season), kunnen zijn, geschreven door Pete Seeger, beroemd geworden door The Byrds. De tekst daarvan komt overigens vrijwel letterlijk uit de bijbel (het boek Prediker). De woorden van Tied zijn niet dezelfde, het begint als volgt: der is n tied veur miezulf / en n tied veur elkenain / der is n tied veur de laifde / der is n tied veur n laach. En zo nog een paar coupletten, de gelijkenis zal hiermee duidelijk zijn, al heeft Korthuis een persoonlijke draai aan de tekst gegeven, waarin het (zijn?) gezin centraal staat in plaats van de mens in het algemeen.
Dat een muze niet altijd een zegen hoeft te zijn vertelt Korthuis in openings- en titelnummer Muze. Samen met Flip Willemsen schreef hij het juweeltje De Vlinder, een prachtig klein triest verhaal over een depressieve jonge vrouw, van slechts 24 jaar, die de hand aan zichzelf slaat. Eenvoudig maar treffend worden de schuldgevoelens (had ik maar...) van nabestaanden verwoord: haar dit en haar dat / din haar ze / messchain nog leeft. De inhoud van Tis Over wordt nog net wat schrijnender omdat Korthuis zichzelf hier enkel op gitaar begeleidt: Zai hebben elkoar / joa / zoveul geven / zai hebben elkoar ontnommen en waren soamen nait ien stoat / om dit te veurkommen. Overigens is er ook ruimte voor mooie herinneringen, Goud (betekent goed, niet goud) is een soort ode aan het leven, en de ontmoeting met Madelief leidt tot hartkloppingen en blozende gezichten, zelfs de begeleiding van met name de accordeon (Elco Stalknecht) is hier sprankelend. En bemoedigend klinkt Ik Kom Aaltied Weer Toes, waarmee Martin Korthuis sober (hij hanteert zelf de gitaar, Stalknecht speelt piano) de plaat afsluit.
Muzikaal gezien is op Muze min of meer hetzelfde geluid te horen als op Aailaand, gitaar vormt de belangrijkste begeleiding, regelmatig horen we accordeon of piano, bas (Jeroen van Halem of Peter Plaatsman) en drums (Rick Mensink) worden mooi kleingehouden. Het draait bij Martin Korthuis om de liedjes, zoals dat bij Townes het geval was, maar ook bij Dylan, wiens invloed eveneens niet ver weg is. Liefde, verdriet en pijn zijn tijdloze thema's, Korthuis maakt er heel fijne verhalende luisterliedjes van, zonder enig spoor van vals sentiment. Zijn gruizige stemgeluid geeft nog meer het gevoel dat hij oprecht zingt over wat hem bezighoudt. Deze plaat is iets donkerder dan de vorige, maar dat maakt hem voor mij juist sterker. Op Muze geeft hij de luisteraar inzage in zijn inspiratiebronnen. Hij behandelt ze met respect, en geeft zo zijn eigen werk, dat daarnaast prima overeind blijft, nog wat extra glans.
Mirjam Adriaans, waardering 9
Komende tijd is Martin Korthuis diverse keren te zien in het land:
Zaterdag 30 augustus, Tour de Terras, Deventer
Maandag 1 september 2008 13.30 uur, Live bij omroep Friesland in het programma Noardewyn.
Zaterdag 13 september 2008,Theater de Tamboer, Hoogeveen. Met band en o.a. Gerard van Maasakkers, Paul van Loo & Ivo Rosbeek, Piter Wilkens, Margaretha Kleine en Muppetstuff
Zaterdag 20 september 2008, Cafe Hammingh, Garnwerd
Donderdag 25 september 2008, Schouwburg Odeon, Zwolle
Vrijdag 26 september 2008, Café de Amer, Amen
Zaterdag 27 september 2008 Festival Mooi Bedum, Bedum
Woensdag 29 oktober 2008, Kloosterbibliotheek Wittem (Limburg). Met band, Paul van Loo en Ivo Rosbeek
Donderdag 30 oktober 2008, Cafe Cambrinus, Horst (Limburg). Met band en Arno Adams
Zaterdag 22 november 2008 Grandcafé De Koning, Bedum
Vrijdag 28 november 2008, Theaterboerderij De Noorderbak, Roswinkel
Zie ook: www.martinkorthuis.nl of luister vast op www.myspace.com/martinkorthuis.
PS: Na het schrijven van deze recensie kreeg ik te horen dat het verhaal van De Vlinder door Martin Korthuis is geschreven met goedkeuring van mevrouw Flip Willemsen, die inmiddels schrijfster is. Zij zat jaren geleden in een inrichting op dezelfde zaal als de jonge vrouw, Lieve, ze wist wat zij ging doen en heeft niets ondernomen om dat tegen te houden. Ze kreeg naderhand te horen of ze niet dit of dat had kunnen doen, een vraag die nabestaanden meestal zichzelf stellen. Alleen de moeder van Lieve maakte haar geen verwijten. Haar aangrijpende verhaal is na te lezen op weblogs.hollanddoc.nl/magikdood/2008/05/25/vlinder/.
Een paar jaar geleden zag ik zelf hoe groot de impact kan zijn op familie en dierbaren na een zelfdoding van een jong iemand. Het liedje van Martin Korthuis doet me eraan terugdenken, en krijgt voor mij nog meer lading dan het al had.