-door Mirjam Adriaans, foto Ronald Rietman-
Het seizoen Folkcafé's in Tilburg zit er weer op. Gistermiddag zorgde La Manouche in Paradox voor een warme afsluiting op een koude lentedag, met  een cd-presentatie vol bezielde roma traditionals en ontspannen gipsyswing.

De twee mannen van La Manouche, Mouché Palts (zang, ritmegitaar) en Manito (Spaanse gitaar) zijn allebei van jongs af aan in de muziek bezig en vormen al een flink aantal jaren een duo. Eerst speelden ze vooral hot club de France, maar al snel kwamen er ook gezongen stukken. In 2009 verscheen hun debuut-cd Tzigane! en nu touren ze om de opvolger Ay, Chavale! aan het publiek voor te stellen.

La Manouche

Bij het optreden komt een mix aan bod van de beide schijven. Hoewel de naam van het duo eerder aan Django Reinhardt, jazz en gipsyswing doet denken dan aan intense zang en gevoelige folky liedjes is het toch dat laatste dat de overhand krijgt deze middag. Waar Mouché vooral de ritmes aangeeft, vlecht Manito bijna speels de melodieën daardoorheen, waardoor een hecht samenspel ontstaat dat blijft boeien. Er wordt instrumentaal geopend, maar daarna is steeds de expressieve omfloerste stem van Mouché te horen. De muziek is een mengeling van stijlen, met zowel flamenco-invloeden als Oosteuropese melancholie of een vleugje klezmer. De rode draad in de teksten is het dagelijks leven, en dat kan gaan van een rood appeltje of een bruiloftslied tot de wens van een moeder om haar kind schoon water te kunnen geven of het ontsnappen aan de armoede door dronken te worden. Sinds 1971 zijn er burgerrechten voor sinti en roma, een eigen vlag en een volkslied, Djelem, Djelem, dat met veel passie gebracht wordt. Maar ook Dona Dona blijft hangen, een lied dat door Joan Baez in de jaren '60 is opgepikt (Donna Donna) en dat in handen van La Manouche weer een meer jiddisch karakter krijgt. Het gaat over de zoektocht naar vrijheid, gekenmerkt door de vlucht van de zwaluw. Een kleine aansporing is al voldoende om de 40-tal bezoekers te laten meezingen met dit weemoedige lied. Het nummer staat op de nieuwe cd, die volgens de tekst op de hoes een uitnodiging is om dichterbij te komen en naar hun muziek te luisteren. Dit wordt niet verteld tijdens het optreden, maar het lijkt wel of het publiek dat instinctief heeft aangevoeld, want na afloop van de presentatie is het dringen geblazen voor de vioolkoffer die de schijfjes bevat.

la manouche - ay chavale!
La Manouche - Ay, Chavale! - Merusa Records CD 9273

De aanschaf van Ay Chavale! blijkt zeer de moeite waard, in de eerste plaats natuurlijk om de liedjes van La Manouche nog eens te horen, maar ook om de toevoeging van instrumenten die de sfeer van de muziek nog versterken. Tel daarbij op de expressieve zang vol weemoed en verlangen en soms dronken vrolijkheid en je waant je zo in het tafereel van de hoes van de nieuwe cd. Een maanovergoten nacht, een paar mensen warmen zich bij een kampvuur voor een eenzame woonwagen onder een kale boom. Op de voorgrond de schaduw van een muzikant, die hun geschiedenis, hun leven bezingt. Manito bespeelt op de schijf behalve zijn gitaar nog luit, mandola, tzouras, mandoline en bandurria, maar er zijn ook diverse gasten uitgenodigd op contrabas, percussie, viool en klarinet. Zo krijgt Dona Dona nog extra gevoelige ondersteuning van de klarinet van Roelof Posthumus en Tessa Zoutendijk geeft Sila Kale Bal een fijn melancholiek tintje op viola. 

La Manouche is in april en mei 2012 nog te zien op de volgende plaatsen:
Vrijdag 20 april, Witte Kerkje Hemrik
Zaterdag 21 april, Prinsentheater Groningen
Zondag 22 april, CC De Klamaere Workum
Woensdag 2 mei, De Centrale Gent (B)
Vrijdag 4 mei, Podum Art Base Brussel (B)
Maandag 7 mei, Fakkeltheater Antwerpen (B)
Donderdag 10 mei, Waalse Kerk Arnhem
Vrijdag 11 mei, Valkhof Kapel, Nijmegen
Zaterdag 12 mei, Schlosschen Borghees Emmerich (D)
Zondag 13 mei, De Regentenkamer Den Haag
Donderdag 17 mei Pianolamuseum Amsterdam

Zie ook: www.lamanouche.nl