Dansuitleg deel 1:
Leer de Scottish: veer door de knieën,
zet ze niet op slot
Tsja, zit je lekker met een witbiertje aan de kant een beetje uit te puffen aan het eind van de avond op het tweede Folkbal in Eindhoven (Musac ed.) komt er iemand naar je toe. "Hoi", zegt ie,"Jij kan wel goed dansen toch? Heb jij zin om voor het Folkforum een soort van dansuitleg te schrijven, zodat iedereen nog eens na kan lezen hoe het ook al weer moet."
Ik was een beetje overdonderd. Schrijven doe ik niet graag en ik vraag me überhaupt af of het wel goed mogelijk is om dansen op papier goed uit te leggen. En daarbij, waarom ik? Er zijn mensen die daarvoor opgeleid zijn. Ik heb maar erg weinig daadwerkelijk les gehad, het meeste wat ik dans is gewoon geleerd op de dansvloer; kijken, nadoen, leuke vrouw (of toen eigenlijk "leuk meisje") vragen.
Sinds ik een jaar of 11/12 was kom ik minstens een maal (meestal vaker) per jaar in Gooik. Eerst voornamelijk de stages en reünies, nu voornamelijk de festivals en dansavonden, ook op veel andere plekken (St. Chartier). Maar in ieder geval om te dansen. Lang en veel. Heerlijk.
Maar goed, ik wil best proberen het op papier te zetten. Dus…
Les 1
Voordat ik daadwerkelijk de stappen van de losse dansen ga uitleggen eerst maar even wat algemene tips.
Tip 1. Luister…niet naar mij, naar de muziek. Vind de maat en het ritme. En de sfeer. Serieus, het meest belangrijke van dansen is naar de muziek luisteren.
Tip 2. Je hebt niet alleen voeten. Je hebt ook knieën. Gebruik ze. Laat ze niet op slot staan. Een beetje er doorheen veren maakt het dansen een stuk aangenamer. Niet alleen voor jou, maar ook voor je partner.
Tip 3. Kijk je partner aan tijdens het dansen, dat is veel gezelliger en danst ook lekkerder. Maar heer, kijk ook om je heen, jij leidt. Je dame is geen stootbumper van de botsautootjes. En jij ook niet. Pas dus op dat je niet tegen iedereen op danst.
Tip 4. Heer, pak je dame niet te laag vast, hoe aantrekkelijk haar uhm..lage rug ook is. Het stuurt veel handiger als je rechter hand ongeveer ter hoogte van haar beha-bandje zit.
Tip 5. Vanuit een meer vrouwelijk perspectief: De meeste dames zijn niet van elastiek. Als je plotseling aan een arm trekt laat hij los. Of zij laat los in ieder geval. Leid met Beleid. Vastbesloten maar subtiel.
Als ik meer tips kan bedenken dan komen ze er wel tussendoor.
Dans 1:
De Scottish
Eerst maar even over het luisteren naar de muziek dus. Het is een even maatsoort. Je kunt hem (meestal) makkelijk herkennen aan het ritme en de melodie. 1ne 2je 1ne 2je 1ne-2je-3je-4re (dit zijn 4 maten in totaal).
En het 1-2-3-4-gedeelte is in de melodie vaak te herkennen door een "draaiende" melodie.
De Dans heeft een aantal maten dat een veelvoud is van 4 (meestal 16 en dan herhaald). Dat betekent dat je steeds aan het begin van de melodie weer op hetzelfde moment in de beweging uitkomt.
De Scottish is een paardans. Gewoon in danshouding.
Om te beginnen maar het veren. Dat is eigenlijk het belangrijkste aan de Scottish, het veren. Gewoon een beetje door je knieën als je naar beneden gaat en je hakken een klein beetje van de vloer als je omhoog veert.
Heren beginnen met hun linker been, dames met rechts. Op 1.
Op "ne" haal je je andere been er weer bij.
Op 2 weer voor de heren hun linker- en voor de dames hun rechterbeen.
Op "je" til je wel je andere been op, maar zet je hem niet neer! In plaats daarvan maak je een iets uitgebreider veer omhoog. Soms ook wel "hop" genoemd.
In de tweede maat doen we precies hetzelfde, maar de andere kant op. (je hebt toch dat been nog niet neergezet.) Voor de heren dus rechts-links-rechts (hop) en voor de dames links-rechts links (hop).
Dan komt het 1ne-2je-3je-4re gedeelte. Normaal gesproken draai je hierbij. (zoals de melodielijn al doet vermoeden) . Maar eerst maar even alleen de stappen.
Voor de heer is dat links-veer-rechts-veer-links-veer-rechts-veer.
Voor de dame is dat logischerwijs andersom, zodat het tegelijk gaat.
Zoals ik al zei, kun je in deze laatste beweging draaien. Meestal gebeurt dat doordat de heer een beetje stuurt door zijn rechterhand iets naar zich toe te trekken en tegelijkertijd zijn linkervoet iets naar voren (maar naast de dame) neerzet. Dat is de hele basispas. Een kind kan de dans doen.
Als dat goed lukt, kun je erg veel variaties uitproberen. Zolang je maar hetzelfde ritme danst met je voeten. En knieën.
Voorbeelden zijn:
uit elkaar (1ne 2je) en weer naar elkaar (1ne 2je),
of de dame laten draaien op haar plek in het 1---4 gedeelte, terwijl je zelf op je plek blijft (let wel op tip 5). En vergeet niet te veren. En blijf luisteren Oh, en vergeet niet te veren.
Binnenkort: de cercle/tovercirkel.
Met vriendelijke groeten, Wouter Kuyper
PS. Vragen/suggesties zijn altijd welkom natuurlijk. De redactie wil ze vast wel doorsturen.