Rita Hosking - Frankie and the No-Go Road - eigen beheer (Lucky Dice / www.ritahosking.com)
Volgens de theorie van Joseph Campbell, uitgelegd in zijn boek The Hero With The Thousand Faces (1949) delen belangrijke mythen uit de hele wereld een fundamentele structuur, die hij de monomythe noemt. De held van het verhaal onderneemt een reis, vanuit de hem bekende wereld naar een ongewone situatie, waar hij allerlei beproevingen moet doorstaan. Als hij alles overleeft krijgt hij iets cadeau, vaak is dat belangrijke zelfkennis. Vervolgens is er de terugweg, waarop ook nog heel wat gevaren op de loer liggen, maar als hij heelhuids thuiskomt dan kan hij zijn gift delen met de rest van de wereld. De volgorde kan anders zijn en de ene mythe bevat weinig onderdelen hiervan waar de andere juist heel veel herbergt, maar dit is zo’n beetje de basis waar alles om draait. Het boek is een bron van inspiratie geworden voor heel wat schrijvers en dichters, maar ook filmmakers (o.a. Stanley Kubrick en Mark Lucas) en uiteraard muzikanten, waaronder Bob Dylan, Jim Morrison, Bob Weir en Jerry Garcia.
En nu schaart Rita Hosking zich in dat rijtje. Deze bevlogen Amerikaanse folkzangeres, in het bezit van een prachtige stem met een karakteristiek scherp randje, wordt regelmatig vergeleken met grootheden als Gillian Welch of Iris DeMent en het wordt hoog tijd dat ze onder het luisterend publiek eenzelfde status krijgt, zo blijkt maar weer op haar zesde album Frankie and the No-Go Road, een prachtig literair werkstukje gevat in countryfolk.
Na diverse folkplaten waarop ze onder meer liedjes zingt over mijnwerkers, haar geboortedorp, Amerikaanse geschiedenis of een optreden van Emmylou Harris dat ze miste, heeft ze nu een conceptalbum gemaakt. Op Frankie and the No-Go Road verhaalt ze in 12 liedjes over de twaalf onderdelen van de reis die Frankie maakt. Zijn vijand is Wetiko (die ook al voorkwam onder de naam Windigo in Hiding Places op het album Come Sunrise uit 2009), een hebzuchtig en kannibalistisch monster, maar ook een ziekte waarbij dat soort verschijnselen optreden. Dat komt dan weer uit een ander boek waardoor Hosking geïnspireerd werd, Columbus ansd Other Cannibals van Dr. Jack D. Forbes. Hij was hoofd van de faculteit Native American Studies van de Universiteit van Californië in Davis en zij beschouwt hem als een mentor.
Muzikaal gezien klinkt Hosking zoals we van haar gewend zijn, folky en intens. Ze begeleidt zichzelf op gitaar, banjo of mondharmonica, waarmee ze telkens de sfeer van een liedje weet te versterken. We horen verder een groot deel van de muzikanten die ook op haar album Burn (2011) meededen, te weten Rich Brotherton (gitaar, banjo, mandoline, cittern, National gitaar, bas, keyboard, achtergrondzang en de productie van het album), Glenn Fukunaga (contrabas), Sean Feder (dobro, djembe) en Andy Lentz (viool). Daarnaast neemt Dony Wynn drums en percussie voor zijn rekening en verzorgt dochter Kora Feder hier en daar de fijnheldere achtergrondvocalen.
Na de sober gehouden schijf Little Boat (2013), heeft Hosking nu dus weer gekozen voor een iets uitgebreider instrumentatie, al blijven de liedjes nog steeds centraal staan. Zo krijgt Wetiko een dwingend langzaam ritme op drums en percussie, waarmee het gevaar nog wordt benadrukt, terwijl in Magic Carpet (waar Frankie erover denkt om de uitdaging maar niet aan te gaan) een lieflijk ontspannen uitstraling ontstaat door de subtiele viool en de mooie heldere achtergrondstem. Maar als het besluit gevallen is heeft hij kracht nodig, Power Moving In herbergt dan ook bezwerende percussie en een spokend banjoritme. Dan is er even wat schijnbare muzikale kalmte, met een rustige mondharmonica in Our Land. Schijnbaar, want de inhoud broeit, die handelt onder meer over de respectloze praktijken van Walmart dat vestigingen bouwde op gebied (zelfs op begraafplaatsen) van de Indianen. En licht zwevende stemmen vormen het korte spirituele intro van Spirit Canoe, waar de gevaarlijke terugreis nog moet worden aanvaard nadat de nieuwe kennis is opgedaan.
Het idee van Frankie and the No-Go Road is ontstaan naar aanleiding van tekeningen die Rita Hosking maakte, beïnvloed door de Canadese schilder Norval Morrisseau, een Ojibwe (een inheemse bevolkingsgroep). Een deel daarvan is gebruikt voor de hoes van de cd. Dat verklaart gelijk waarom verschillende liedjes inheemse elementen bevatten. Tegelijk kunnen de liedjes opgevat worden als een verslag van een spirituele reis, die iedereen in zijn leven zou kunnen meemaken, waarbij opgemerkt dient te worden dat ze in geen enkel opzicht zweverig zijn. De hebzucht die op een of andere manier verslagen moet worden is tenslotte zelfs ronduit actueel te noemen. Soms claustrofobisch bezwerend, dan weer ontspannen luchtig, Frankie and the No-Go Road is een prachtig conceptalbum dat het waard is om steeds weer te beluisteren.
Mirjam Adriaans
Vanaf 1 april is Rita Hosking samen met echtgenoot Sean Feder op tour in Nederland, tourdata april 2016:
vrijdag 1 april
de Slotplaats
Bakkeveen
zondag 3 april
Huis Concert
Ter Aar
maandag 4 april
Parel van Zuilen
Utrecht
woensdag 6 april
Vestzaktheater
Bergen Op Zoom
donderdag 7 april
CC de Breughel
Bree (België)
vrijdag 8 april
Acoustic Alley
Den Haag
zaterdag 9 april
Cultureel Café De Amer
Amen
zondag 10 april
A Small Town Music Walk VI
Hoorn
maandag 11 april
Meneer Frits
Eindhoven