sido martens de melanchool elpee
Sido Martens - De Melanchool - eigen beheer (https://sidomartens.nl)

Op dit moment zelfs veel te weinig, schreef ik toen Sido Martens zijn vorige cd SM 2018 uitbracht. Maar op zondag 29 september presenteerde Sido Martens zijn laatste album en voor deze speciale gelegenheid op vinyl en cd-formaat. De Melanchool werd al in april en mei van dit jaar gemixt en gemasterd. Dat was dus nog geen half jaar na SM2018. Het betekende dus 4 albums in amper twee jaar tijd. Ook al is de zanger op 1 maart 70 jaar geworden dat doet dus niets af aan zijn creativiteit. Maar muziek van dit niveau van Sido zal er dus niet meer komen. Sido heeft de strijd opgegeven. Voor zijn pareltjes waren nog te weinig liefhebbers, ook al kosten zijn altijd mooi uitgegeven muzikale pareltjes maar 15 euro. Gewoon een keer minder langs de McDonalds en je hebt het geld al bij elkaar. Siemen Dijkstra voorzag de plaat van een meer dan fraaie klaphoes die helemaal bij het werk van Sido past. Een kunstwerkje voor aan je muur. En daarmee bewezen Sido en Siemen opnieuw dat de hoes van een elpee de zeggingskracht van een album ontzettend kan versterken. Daar kan de cd, zelfs met een hoesje waarin ruimte is genomen om de teksten van de nummers in op te nemen, niet tegenop. Maar ja dan heb wel minder kans op die vervelende kras of scheur.

Sido maakt luisterliedjes waar je meerdere keren naar moet luisteren, om iets van de betekenis beter tot je door te laten dringen. Hij vraagt het ons in het openingsnummer Eindeloos (zie Youtube) dat door Sytse Jansma van een prachtige animatie werd voorzien:
 
voel je ook dat knagend traag verdriet
weer tranen bij dat lied
zo vertrouwd maar toch voorbij.
 
In deze tijd van de snelle communicatie had ik de link al naar mijn schoonzus toegestuurd en lag er voor ik thuis was al een antwoord op mij te wachten: Het lied Eindeloos is erg mooi. Maar ik word er wel verdrietig van.
Ik denk dat de meeste luisteraars in Oenkerk hetzelfde dachten toen de twee balletjes die over het strand rolden uit het beeld verdwenen.
De week daarop had ik nodig om De Melanchool op mij te laten inwerken met de hoes van de plaat en het tekstvel in mijn hand. Siemen Dijkstra, die de hoes ontwierp, vertelde dat hij Sido graag had willen helpen maar alleen als het niet om een grote oplage ging. Nou omdat het (voorlopig, mijn vurige wens) zijn laatste album is, was 150 exemplaren geen bezwaar. En daar profiteer ik nu van want mijn gesigneerde exemplaar nummer 135 hangt bij mij aan de muur, waar vroeger andere platen, al dan niet opengeslagen, als kunstwerkjes hingen te getuigen van mijn muzikale voorkeur. Dat De Melanchool een sterke afsluiter is van het aantal albums dat Sido de laatste jaren uitbracht, merkte ik pas na een week draaien. Een titel die goed past bij het werk van Sido. Maar toch weer anders van toon dan de vorige albums, ook al kwam, misschien wat meer verscholen, toch veel van Sido’s problematiek weer naar voren zoals in het laatste nummer Flessenpost:
 
nu mis ik mijn vader nog veel erger
dan toen jij mij de waarheid zei
 
De manier waarop Sido de hem inmiddels zo vertrouwde muzikanten hun rol laat vervullen heb ik altijd opvallend gevonden. Vaak is een snippertje van de viool of saxofoon van Hubert Heeringa, een roffeltje of alleen die tik van de drums van Lielian Tan al voldoende om de tekst te benadrukken, een nummer muzikaal sterker te maken. Een lange solo waarop de muzikanten laten horen hoe goed ze op hun instrument zijn, is niet persé noodzakelijk. Luister bijvoorbeeld maar naar de viool van Hubert Heeringa en de manier waarop hij Lamhart afsluit. Tekstueel ook een sterk nummer. Van de stad die in alles nog aan haar herinnert wordt het kleiner, gaat het naar mijn hoofd, vol vergeven van haar om te eindigen bij dit leven vergeten door haar, de pijn van verlies brandt onder het laken van het lege bed.
 
dit leven vergeten door haar
het mist in de straten
het lekt door de daken
de pijn van verlies brandt hier onder dit laken
in dat lamhart van mij.

En zo is hij ook nog opvallend onopvallend met sopraan- en baritonsax te horen in bijvoorbeeld Wolven.

Annemarieke Coenders heeft een mooie stem die erg mooi past bij de teksten van Sido. Het gaat niet om haar, om te laten horen dat ze goed kan zingen, het gaat om de zeggingskracht van de poëtische teksten. En daar slaagt ze ook nu weer erg goed in. Maar ik snap ook waarom de combinatie van Sido samen met zijn vrouw Trienke niet werkt: ‘Ik ben heel irritant en veeleisend, dat wordt dan bekvechten, niet leuk, dus niet doen.’ En daarom hoor je hoe Annemarieke ook op dit laatste album weer knap die tweede stem vervult.
Ook Jan de Vries kreeg van Sido weer de ruimte om een paar van zijn nummers muzikaal fraai aan te kleden. Op accordeon en mondharmonica, waarbij ik meteen aan die beroemde spaghettiwestern van Ennio Morricone moest denken, maar ook zijn fluitje op het eind van Flessenpost sloot helemaal bij de beelden van die film aan. En hoor ik Jan ook nog op accordeon in de laatste twee seconden van dit album? Helemaal passend bij de manier waarop Sido en zijn muzikale vrienden van dit afscheid een weemoedig album maakten………….
 
Walter van Brakel