Sido Martens - Koester - eigen beheer (www.sidomartens.nl)
Sido Martens, die had toch aangekondigd dat hij geen fysieke albums meer zou uitbrengen? Klopt, maar toen veranderde de wereld door een pandemie en het kriebelde. Gedachten, woorden, muziek, het borrelde allemaal op en wilde eruit, dus verscheen eind 2020 Koester. Zinnen en woorden die op muziek zijn gezet om gehoord te worden, maar tegelijk is er het bijbehorende schoolschriftje dat uitnodigt om die woorden op muziek ook te lezen.
Sinds de eerste keer dat ik Sido Martens live aan het werk zag, een jaar of vijftien geleden, ben ik hem blijven volgen. Inmiddels heeft dat geleid tot een behoorlijke verzameling cd'tjes en boekjes. Want Sido geeft zijn muziek al jaren niet meer zomaar op een schijfje uit, zijn albums gaan meestal vergezeld van een boekwerkje met teksten en plaatjes, kleine kunstwerkjes waar ik naar uitzag, zelfs als er twee per jaar verschenen. Zijn aankondiging (bijna twee jaar geleden) om met die fysieke exemplaren te stoppen begreep ik wel, in deze tijd van streaming en alles digitaal is het lastig om zoiets aan de man te brengen, maar in mijn hart hoopte ik toch stiekem op nog zo'n fraai werkstukje.
Die wens is met Koester in vervulling gegaan en al heeft Sido het nu sober gehouden d.m.v. een eenvoudig schoolschriftje, met daarin een voorwoord, de teksten en de credits van de liedjes, leest ook dit fijne werkstukje als een fraaie gedichtenbundel. Teksten waar je doorheen kunt dwalen, stukjes eruitpikken of van voor naar achter stuklezen en weer opnieuw beginnen. En inhoudelijk hoor ik hier en daar een zekere verwantschap met zijn eerder verschenen boek De Weemoeder, waarin een jongen verhaalt over allerlei wederwaardigheden die, al dan niet juist herinnerd, voorvielen in zijn jeugd.
Opener Maan Als Zon bijvoorbeeld doet me gelijk denken aan een passage in het boek dat hij als jongen op zolder slaapt (of juist niet in slaap kan komen), ik pak het boek er nog eens bij maar vind de betreffende zinnen niet gelijk terug, wel andere stukjes, die me dan weer doen luisteren naar het album. En dan hoor ik fijn vioolspel (Hubert Heeringa) in Grote Vent en Wiegelied, want hoewel de plaat sober van opzet is zijn er wel gasten te horen, Heeringa speelt ook nog tenor- en sopraansax en percussie, daarnaast spelen Meine Bruinsma (steelgitaar), Ruben Mulder (toetsen, behalve op het nummer Kortzicht, waar Bart van Poppel te gast is) en tenslotte is er de zanger zelf, die ook gitaren, (octaaf)mandoline, ukelele, dulcimer en E-bow (een elektronisch apparaatje dat overigens niet dominant aanwezig is) hanteert, waardoor muzikaal gezien een folky geluid ontstaat.
Hoewel Koester tot stand is gekomen in een onzekere tijd zonder mogelijkheid tot optreden is het geen zwaarmoedig album, soms is het zelfs licht kwajongensachtig van toon. Maar steeds is er toch een serieuze onderstroom van weemoed of nostalgie. Op het eind is er wat verwarring bij de coronabonus: Donker en Licht staan in omgekeerde volgorde op de schijf, of de titels staan verkeerd bij de teksten, maar hoe het ook zit, de liedjes zijn nauw aan elkaar verwant en eindigen allebei met een hart onder de riem, ik citeer uit Donker:
Hoor die merel in de morgen
Als de zon weer schijnen gaat
Weet dat de duisternis zal wijken
Als het licht de nacht verslaat
De stem van Sido Martens is krachtig, fijn om naar te luisteren en de ukelele of mandoline geven sommige liedjes wat rafelende roest op de klanken, waar andere juist weldadige warmte uitstralen. Koester is een album met een toepasselijke titel en liedjes die je graag in je hart sluit bij al die andere kleine pareltjes van deze Friese bard.
Mirjam Adriaans