Groet Ria en Ernst

Jos Creusen is dé man achter podium-organisatie G(roeten) U(it) O(isterwijk).

Jos Creusen
Linde Nijland ‘Grootste Folk-Nederlander 04’

Folk-orgasmes 04

1. Muziekprogrammeur 04
Muziekprogrammering buiten de mainstream: een proces dat boeit en remt. Eigengereidheid is een must, zonder precies de eigen meug te volgen. Veel gepalaver, te beginnen met jezelf. Met compromissen afstevenen op een evenwicht, maar wel met de nodige krenten en jus. En een kers op de taart om het de bereider zelf te laten smaken.

Financieel gewin als drijfveer is uitgesloten. Het beleg op de boterham komt van elders. Bij muziekprogrammering buiten de mainstream ga je al gauw financieel op je bek. Is het niet een tegenvallende publieksopkomst die je nekt, dan liggen altijd nog het verschil tussen netto- en bruto-gages, naheffingen van Buma of fiscus, zwabberende zaalexploitanten, terug– of aflopende subsidies en sponsoring of gemeentelijk vergunningenbeleid op de loer.

Wie in het gebalanceer tussen dakloos en platzak geen creatieve drijfveer voelt, kastijdt zichzelf. Het ongeremd spuien van folk-orgasmes over 04 lijkt op te luchten. Maar dat valt nog vies tegen. Folk-cd’s schaf ik me op jaarbasis (wegens te duur) amper genoeg aan om er een folk-Top 10 mee te kunnen vullen. En dan zijn het vaak ook nog pareltjes van voor 04. (Ik geniet alvast van het vooruitzicht op de cd-box van Christy Moore die ik me in de kerstvakantie soldaat maak). Verder vang ik zo links en rechts nog wel eens een aardig demootje. Maar om van daaruit nou uit te pakken met een CD Folk Top 10 anno 04…..

Wel brengt een optelsommetje me tot zo’n 65 concerten die ik onderging, waarvan zo’n kleine 50 plichtshalve als programmeur, publicist en artiestenbegeleider in thuishaven Oisterwijk. Geen tijd, te moe, krap bij kas of eindelijk met gezin eens wat anders dan altijd maar weer die concerten deden me alle zomerfestivals (inclusief de laatste Bram) missen, alsook Route 04, David Olney, Eugene Ruffolo, Mariza, Coope, Boyes & Simpson, Celtic & Irish Nights en nog veel meer. Ruim de helft van die 65 vang ik met tolerante blik onder ‘folk’. Mijn Folk Live Top 10 is dan wel erg afgeremd door wat ik plichtshalve onderging.

Kortom, muziekprogrammering boeit (creatieve drijfveer) en remt (50 plichtshalve concerten, naast een toch al druk leventje met pittige fulltime baan en groot puber-gezin, die dan ook nog eens worden afgeremd door die compromissen).

2. Folk Live Top 10 - 04
Toch was het ondergaan van onderstaande Folk Live Top 10 allerminst een kwelling. Integendeel!

1.Linde Nijland zingt Sandy Denny – Kunstkring Oisterwijk (februari)
2.Ljiljana Buttler & Mostar Sevdah Reunion – Concertzaal Theaters Tilburg (november)
3.Comas – Tiliander Oisterwijk (oktober)
4.Fem’Muze – Kunstkring Oisterwijk (februari)
5.Alfredo Marcucci a life of tango (jubileumfeest rond zijn 75e verjaardag met diverse tango-coryfeeën) – Muziekcentrum Vredenburg Utrecht (oktober)
6.Moya Brennan – De Vereeniging Nijmegen (oktober)
7.Zuid-Nederlands Festi-Tong-Val met de zachte g (Gerard van Maasakkers, Willem Vermandere, Gé Reinders) – Tiliander Oisterwijk (september)
8.Treble – Tiliander Oisterwijk (december)
9.Rosenberg Trio – Tiliander Oisterwijk (december)
10.Móníca Triga – Tiliander Oisterwijk (november)
10 bis. Amparo Cortes – Tiliander Oisterwijk (december)

1. Linde als ‘Grootste Folk-Nederlander 04’ dus. Wat heet geen kwelling? Tot tranen toe bewogen. Afgesleten herinneringen weer opgepoetst in een teer concert. Bij ‘Who knows where the time goes’ hield ik het niet droog. Dat moet knap zijn, want tearjerkers zijn normaal niet aan mij besteed. Om mij heen gelukkig ook een tranendal van snotterend publiek. Sterk spul, die Sandy/Linde. Linde zei achteraf dat ook bij haar de rillingen over de rug liepen. Een geconcentreerd publiek, ook al waren het er deze druilerige zondagmiddag slechts een stuk of 50. Ze kochten praktisch allemaal de cd. Ik draai die van mij nog steeds wekelijks. Minimaal.
Het laatste huzarenstukje ook van onze super-sound-freak Toon (what’s in a name? Heel veel dus!) voordat de oude Kunstkring werd gesloopt en ik de beste geluidsman van Zuid-Nederland niet mee mocht nemen naar de sjieke Tiliander. Gurkan, onze self-made lichtman in opleiding die in Turkije theaterregisseur was maar hier probeert te overleven als stand in shoarma koerier, was eenzelfde lot beschoren. Tja, Toon was wel eens stoned en Gurkan sprak krom Nederlands, maar ze stonden er altijd voor de volle 100%. Gurkan probeerde het nog met een sollicitatiebrief aan Tiliander waarin hij mij keurig liet rechtzetten wat krom stond, maar hij zit intussen bijna een jaar later nog steeds op antwoord te wachten. Toon maakt het verder wel, Gurkan is gebroken.
2. Big Mama Ljiljana (en meer nog haar begeleiders) vocht zich dapper door de matig uitversterkte eerste set heen om na de pauze op de haar karakteristiek ingetogen wijze te vlammen. Wat een soul! Tip aan Theaters Tilburg: huur Toon in!
3. Comas = vuurwerk van het knetterendste soort, ofwel: traditionele Ierse muziek alive & kicking. Zo nu en dan prettig verstoord door de ballads van de meegereisde gast, singer-songwriter Daithi Rua (Rooie Dave in Gaellic). Die verdient een podium voor zichzelf.
4. Fem’Muze. Vijf bloedstollend mooie jonge Midden-Brabantse meiden (ik kon er niet naast kijken) die voor dik 200 man publiek (familie, buren, vrienden, studiegenoten, …) covers van hun eigen favo’s zongen. In opleiding nog. En nog nauwelijks opgemerkt. Waar gaat dit heen? Folk? In elk geval soul! Zoals alle vette live-muziek. Een herhaling is dik verdiend. Die komt er aan op 19 maart. Vlaanderen heeft Lais, Midden-Brabant heeft Fem’Muze!
5. Don Alfredo glom meer dan ooit, helemaal toen oud-leerling Carel Kraayenhof hem een muzikale ode kwam brengen. Heerlijk ook om na al die jaren Dirk van Esbroeck weer eens live te mogen aanhoren. Hamvraag van de avond: wie gaf nou eigenlijk wie een cadeau? Met dank aan Don Alfredo en aan Vera van mede-organiserende Stichting Kultoer.
6. Moya bleek een dieseltje. Gaandeweg manifesteerde ze zich meer als boegbeeld van haar begeleiders om het legendarische Clannad te doen herleven.
7. Hoe simpel een rood draadje haar werk kan doen. Veel complimenten hiervoor in de pauzes van het publiek. Gerard met flink wat gesmaakt nieuw repertoire. Willem blijft Willem. Gé moet snel weer terugkomen. ’s Middags te weinig volk, ’s avonds had de zaal 3x kunnen worden uitverkocht.
8. Verboden terrein volgens mensen om me heen. Een uitverkochte zaal vol opgewonden pubergrietjes, her en der met mammie of pappie. En ik als organisator, dan maar stiekem genietend. Drie dijken van harmonische stemmen, bloedmooie jonge enthousiaste stoten (alweer kon ik er niet naast kijken) met een gelikte begeleidingsband. Folk? Zie Fem’Muze. Na afloop een run op de merchandising. En op de handtekeningen natuurlijk. Ik ben op Djem.
9. Volgens goeie gipsy-traditie lezen ze geen noot, maar vreten ze er de pannen mee van hun woonwagendak. Volle zaal. Django & Stephane, may they rest in peace.
10. In de periferie van succesvolle fado-diva’s doet Mónicá haar ding. Toch praktisch full house. En wat een subtiele begeleidingsband. Na een wat songfestivallerig beginnetje steeg Mónicá boven zichzelf uit. De staande ovatie galmt nog na.
10bis. Amparo = Comás: ook vuurwerk, maar dan anders. In haar enthousiasme verliest ze zich soms in haar aankondigingen tussen flamencomuziek, zang en dans door, maar als ze eenmaal bezig is, is ze bezig. Een warme persoonlijkheid, evenals haar begeleiders, ook buiten haar optreden om.

4. GUO van 04 naar 05?
Benieuwd ben ik naar de overlevingskansen van mijn eigen podiumorganisatie Groeten Uit Oisterwijk. Het stichtingsbestuur van Tiliander zegde eind november de samenwerking met GUO (maar weer eens) op, laat vanaf nu de directeur van Theaters Tilburg bepalen welke artiesten nog naar Oisterwijk komen en legde GUO uit concurrentie-overwegingen (maar weer eens) een huurverbod op. Dit alles ondanks de wens van een Oisterwijkse raadsmeerderheid die zich, toen zich eind vorig jaar een soortgelijk scenario aftekende, uitsprak voor een serieuze positionering van GUO als lokale podiumorganisatie in Tiliander en tegen het laten wijken van lokaal initiatief voor extern belang. De geschiedenis herhaalt zich dus. Privatiseer lekker verder jongens!

Exit folk in Oisterwijk? Hoewel er naast een politiek luchtje ook nog een juridisch staartje aan deze vervolgserie hangt (Tiliander verbreekt een doorlopend contract met GUO) ben ik druk doende met een alternatief onderdak, een financiële onderbouwing en een reorganisatie met een vrijwilligerskern voor een doorstart van GUO. Daarna komen programmering en publiciteitsvoering aan de beurt. Over concurrentie-overwegingen gesproken: men creeert concurrentie die men zegt te willen voorkomen, wellicht in de stille hoop dat GUO het eigenstandig toch niet redt. Misschien klopt dat ook wel. Toch wil ik het voortbestaan van GUO niet laten afhangen van de nukken van een dorpsnotabele stichtingsvoorzitter (annex hoofdsponsorende Rabobank-pief) in een plaatselijk cultuurcentrum.

Ik wil back to basics en ben een sfeervolle accommodatie op het spoor die zich leent voor prachtige kleinschalige concertseries (a-capella, singer-songwriters, folk, belletterie, klassiek) en op termijn mogelijk weer een jaarlijks terugkerend thema-festivalletje. De besprekingen met de uitbater zijn door familie-omstandigheden over de jaarwisseling heen getild. Mijn wens voor 2005: een succesvolle doorstart voor GUO in deze schitterende accommodatie. Via Folkforum blijf je ongetwijfeld op de hoogte. Of anders wel via onze eigen website: www.do.nl/guo. Of via onze digitale nieuwsbrief, als je even achternaam en e-mail-adres doormailt naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

5. Leukste ontwikkeling in private sfeer 04
Leukste ontwikkeling in de private sfeer is de ontluikende interesse in Keltische muziek bij mijn oudste dochter Catheleyne (14). Mijn zoon Rens (17) is voor Ajax, maar eindelijk lijkt de Celtic Connection van generatie naar generatie te worden gesmeed. Via Harry Potter, Lord of the Rings, een internet-forum voor youngsters uit het neo-celtic pagan subcultuurtje met maandelijkse meetings door Nederland en Vlaanderen, wat Keltische kunstobjecten uit ons interieur, het hebbedingetjes-winkeltje ‘De Malle Heks’ in Tilburg en Den Bosch, Omnia, Faun, (Ritchie) Blackmore’s Night, Estampie, Qntal en het concert van Comás, heeft ze het nu zwaar te pakken. Ze speelt niet onverdienstelijk viool, maar nu is ze buiten de verplichte oefenstof gegrepen door het onder de knie krijgen van de fiddle-partij uit Riverdance (niet meer aan te komen! Wie helpt?) en haalde ze mijn oud tin whistletje vanonder het stof. ‘Sally Gardens’ snerpt vanuit haar zolderkamertje door tot in mijn werkkantoortje of anders wel vanuit de piano op ons huiskamerpodiumpje. Ik smaakte zelfs het genoegen om tweede viool te mogen spelen in haar gelegenheids-gezins-fiddle-kwartet, samen met haar twee jongere zussen Goele (12) en Nette (10), voor een gesmaakte set Ierse jigs & reels tijdens de nieuwjaarsborrel van het plaatselijke GroenLinks. Ze wil naar Ierland. Ik ben benieuwd waar dat in 05 toe zal leiden. Kan neo celtic pagan folk in NL iets gaan genereren van wat Boombal in Vlaanderen realiseert?

6. Folkforum & Bram 04
Dat brengt me tot de slechtste en beste folk-tijding uit 04 buiten mijn private of GUO-omgeving om: het dreigende einde en de doorstart van Folkforum.

Bram bracht ook superslecht nieuws natuurlijk en zeker folk in de beste singer-songwriter-traditie. Vraag maar aan Vredesconcerten Passendale. Zijn impresario stuurde me enkele maanden voor zijn dood de cd ‘Oorlog aan den Oorlog’. Of ik interesse had? Daarmee raak je bij mij als nazaat van een WOI-vluchteling algauw een gevoelig snaartje. Jazeker dus. Voor seizoen 05/06.

Met Bram weet je het maar nooit. Het kan nog altijd. Hij duikt zo weer op. In zijn volgende bestaan. Ik ben slechts nazaat, mijn Vlaamse bompa vluchtte naar NL, maar Bram, hij was erbij:

Ik vond daar mijn dood
En hoewel vergeten gegaan
Geeft het als precies kompas
In deze keer bestaan
Mijn richting aan

Vertel maar van die leugen
Maar niet aan mij
Ik hoef niet meer te weten
Ik was er bij
(Uit: ‘Ik was erbij’)

7. Tot slot: blijven harken 05
Het blijft harken zogauw je je kop boven de mainstream uitsteekt. Blijven harken, zolang je gezondheid je niet onderuit schoffelt. Vergeet niet bij tijd en wijlen trots en tevreden achterover leunend te genieten van het resultaat. Voor 05 wens ik een ieder uit het wereldje een robuuste en liefst ook nog een beetje harmonieuze hark toe. De mijne staat al weer klaar, in ’t schop, zoals we dat in Brabant (soms nog) zeggen. Robuust als altijd.

Laat de harmonie maar komen.
Ik hark wel voort.