Mama Roux - Mest & Mist - Silvox SIL 225
De vorige plaat eindigde met een vrolijke bonustrack over emigratie naar Amerika, de jongste uitgave van Mama Roux borduurt daarop verder. Niet dat ze de oversteek daadwerkelijk gemaakt hebben, maar de thematiek op Mest & Mist (tevens de titel van het nieuwe theaterprogramma van de groep) draait rond emigratie. Er wordt het een en ander uit de doeken gedaan over het afscheid van de geliefden, de zeereis of een brief van het thuisfront. Tijdens het luisteren kun je je eigen bootje vouwen, de teksten staan met de aanwijzingen in een soort krantenpapier.
Een ansichtkaart siert de hoes van Mest & Mist. Zwart-wit foto's van typisch Nederlandse onderwerpen (koe, molen, water, maar ook een stel nieuwbouwflats) tekenen een sfeer van nostalgie, die ook terug te horen is op de plaat. Kenmerkend voor de verhalende cabaretteske nederfolk van Mama Roux is de meerstemmige samenzang van Mieke Rous, Tynke Luske en Caroline Buitenhuis, die begeleid wordt door Juul Beerda op accordeon of piano en Erik van Loo op bas. Soms is het weemoedig, soms ironisch, of allebei, zoals in openingsnummer De Emigrant, waar het allengs bergafwaarts gaat met de jongen die zijn lief achterlaat in Holland, de diverse stadia van zijn gemoed en volgende dronkenschap worden beeldend door blazers verklankt.
Er zijn heel wat gastmuzikanten uitgenodigd, o.a. Eric van de Lest (Minyeshu, NO blues) op slagwerk en Ot Azoj-leden Karin Kranenborg (sax) en Joris van Beek (viool). Nog meer blaaswerk komt van Christian Begemann (trompet) en Di Gojim-lid Eric Roelofsen (trombone / tuba). Zij geven Zeemansliefde (met mooi rauw gesproken woorden van André Manuel) een klezmergevoel en kleuren samen met Het Groot Apeldoorns Smartlappenkoor het optimistische Polonaise in Balkansferen om vervolgens een stemmig Afscheid te spelen. Dit is de tweede instrumentaal van de plaat, eerder horen we Voor Juul, een licht melancholiek, neigend naar plechtig accordeonstuk van Juul Beerda.
Het titelnummer Mest & Mist geeft vele goede redenen die mensen kunnen hebben om uit Nederland weg te gaan, maar Alteveer vertolkt misschien nog wel het sterkst de gevoelens die spelen bij emigratie, met name bij de achterblijvers. Het is een mooie vertaling van het gevoelige Kilkelly (van de Amerikaan Peter Jones), het enige dat nog aan Ierland uit het origineel doet denken is de mislukte aardappeloogst en dat het zich eind 19de eeuw afspeelt. Verder zou je het zo in de jaren '50 kunnen plaatsen, toen velen hier besloten om hun geluk over de grote plas te zoeken. Bij optredens maakt dit nummer veel indruk, en dat is niet zo verwonderlijk. Uiteindelijk is het gebaseerd op echte brieven, en niets ontroert meer dan het leven zelf.
Kinderliedjes blijven net als op Schoone Schijn een rol spelen in de teksten. Zo begint In De Maat met Jantje en de Haagse graaf, maar ook het plechtige Bocaj Redav kent iedereen, al is het arrangement aangepast. Exotische tekst nodig? Schrijf gewoon alle woorden achterstevoren...
Wat ik een beetje mis is de spontane humor die de teksten op Schoone Schijn karakteriseerde. Mest & Mist is muzikaal hechter, maar ook ernstiger van toon. Via digitale televisie kun je Nostalgienet ontvangen, met veel beelden van net na de oorlog, vol brave ondernemende burgers en huisvlijt. En dat is precies de sfeer die Mama Roux nu bij mij oproept, terwijl er tegelijk een ironische ondertoon doorklinkt in de kleinkunst-aanpak.
Mirjam Adriaans, waardering 8
Meer info over Mama Roux: www.mama-roux.nl.