-door Mirjam Adriaans, foto's Ronald Rietman-
Ze moeten met een jetlag gespeeld hebben, maar daar was niks van te merken gisteravond in 't Rozenknopje in Eindhoven. Vaandeldrager voor rootsmuziek uit het midwesten van Amerika, Pert Near Sandstone, zette op de avond na landing op Nederlandse bodem de Ad van Meurszaal op zijn kop met een strakke energieke set vol muzikale capriolen. Een goede twintig bezoekers waren getuige van hun eerste Europese optreden in zes jaar.
Ze bestaan al ruim twintig jaar, hebben inmiddels acht albums (het negende wordt in het najaar verwacht) en een paar liveplaten uitgebracht en hebben het Blue Ox Music Festival (een kleinschalig festival dat afgelopen weekend nog heeft plaatsgevonden in de Amerikaanse staat Wisconsin) mee opgezet, maar ik kende Pert Near Sandstone nog niet. De intrigerende bandnaam schijnt te zijn afgeleid van een regionale uitdrukking in het midwesten van de VS ('pert near' betekent bijna) en de zandsteen in de omgeving van waar ze wonen. Al gelijk vanaf de eerste noten is duidelijk waar deze band goed in is: eigen nummers, gespeeld in een moordend tempo met zo'n aanstekelijk plezier dat de bezoekers als vanzelf worden meegetrokken in de uitbundigheid. Dus wordt er geklapt en gejoeld na vrijwel elk nummer dat voorbijkomt.
Gitarist J Lenz spreekt al een aardig woordje Nederlands, na afloop blijkt dat zijn vrouw hier vandaan komt. Hij is een van de vier zangers en songwriters van Pert Near Sandstone, naast Kevin Kniebel (banjo), Nate Sipe (mandoline, viool) en Justin Bruhn (contrabas). Chris Forsberg vult als vijfde bandlid aan met heerlijk vioolspel. Wat ze doen zou je moderne bluegrass kunnen noemen, want ze spelen voortdurend van positie wisselend rond een tweetal zangmicrofoons, maar de instrumenten zijn wel ingeplugd en de hoofdrol is niet voor banjo en viool, maar eerder voor banjo en gitaar of mandoline en viool, en vooruit, er zit ook een fraai duel tussen twee violen in de set.
Naast heel veel oud werk spelen ze een paar nummers van het jongste album, Waiting Days (2023). Nate Snipe heeft zelf weleens als een hobo op een trein gereisd vertelt hij, "I don't recommend it, but it was fun." Hij heeft er een heuse train song over geschreven, The End Of The Line, waarbij je de denderende goederentreinen bijna voor je ziet. Wat weet dit vijftal een lekker potje muziek te maken!
Hoewel ze, zoals vrijwel elke Amerikaan tegenwoordig, zich verontschuldigen voor alles wat daar gebeurt, steken ze niet onder stoelen of banken dat ze uit Minnesota komen, omgeving Minneapolis/St.Paul (ook wel Twin Cities genoemd). "Maar we hebben een accent, dus dan zeggen we gewoon dat we Canadezen zijn" grappen ze. Om vervolgens nog maar eens een lekker partijtje samenzang te laten horen in I've Been Traveling (Waiting Days).
Hoewel ze ongelooflijk strak spelen klinkt het vooral eerlijk en recht uit het hart. Hier en daar zijn de stemmen wat gerafeld en als ze samenzingen klinkt dat helemaal fantastisch, bijvoorbeeld in His Island (Hardest Part Of Leaving, 2014) met de wervelende mandoline van Snipe en viool (Forsberg), met leadzang van Lenz en in een tandem gezet met het instrumentale Gypsy Reel (Up And Down The River, 2007), waarin ze vakkundig laten horen hoe snel ze kunnen zonder op enig moment te ontsporen, wat een dynamiek!
Het hele optreden staat als een huis. De mannen kennen elkaar door en door en weten precies waar ze moeten staan en wat ze moeten doen om de zaal helemaal in te pakken. En dus klinkt elk applaus alsof het volle bak is, want deze muzikale capriolen vallen in de smaak bij de liefhebbers. Gevoel voor humor zit ook in de liedjes, getuige de afsluiter 20 Cups Of Coffee (Paradise Hop, 2011) die gedronken moeten worden voor elk biertje dat de avond ervoor genuttigd is. En de bezoekers zijn opnieuw enthousiast, de muzikanten ook (ze vinden dit een heerlijke zaal om te spelen) dus wordt de toegift onversterkt tussen het publiek gedaan. En Rattlesnake (Discovery Of Honey, 2016) klinkt dan minstens zo uitbundig en dynamisch als de rest van het optreden. De tijd is ondertussen voorbijgevlogen als een wervelwind.
Pert Near Sandstone is nog een paar keer te zien in ons land, voordat ze naar België en Duitsland gaan. Tourdata 2025:
Donderdag 3 juli Vera, Groningen
Vrijdag 4 juli MadNes, Ameland
Zaterdag 5 juli Rotterdam Bluegrass Festival, Rotterdam