-door Jeroen van Zuylen-
Op zondag 9 oktober vond in een buurthuis in Oosterhout bij Nijmegen het minifestival Kiekesum plaats. Het was een reünie van bands die in de late jaren zeventig en de jaren tachtig actief waren in de folkwereld in en rond Nijmegen. Zeven bands gaven acte de présence: Luiaerdsgild, Ben Joosten, Pijpekruid, Gheterne, Jakkes, Cantharel en Volluk. Zij speelden allen liedjes uit hun vroegere repertoire. Dat deze bands niet zijn vergeten, getuigt de enorme opkomst, zo'n 150 liefhebbers wisten de weg naar het Dorpshuis te vinden.
Kiekesum blikt terug - de naam zegt het al - op de tijd dat onder de vlag van folkclub Kiekemus concerten en folkavonden werden georganiseerd in het Nijmeegse café De Mus.
'Wij wortelden alle in de strijdbare tegencultuur van die tijd, we speelden veelvuldig bij acties en demonstraties en stonden zij aan zij op de barricades. Maar met onze teksten en muziek zorgden we wel voor de vrolijke noot, een mooie balans', aldus zanger-gitarist Karel Bosman. Met name die maatschappijkritische nummers deden oude tijden herleven, toen werd gestreden en gezongen tegen kruisraketten, kernenergie en het onrecht in de wereld.
Het Nijmeegs-Limburgse Luiaerdsgild beet de spits af. Op Kiekesum stonden René Meeuws (o.m. draailier), Mart Heijmans (gitaar) en Mark Söhngen op het podium, maar de band heeft destijds vele bezettingswisselingen gekend. Het in het Limburgs gezongen Op de fiets noa Mestreech werd ook door de niet-Limburgers vrolijk meegezongen.
Echt hilarisch werd het bij Ben Joosten met zijn krakerslied Bakstenen Emmie, over een amoureuze ontmoeting op de barricaden tijdens de Piersonaffaire in Nijmegen, februari '81.
De van oorsprong Twentse groep Jakkes, met Wouter Muller, Henk Kuik en Karel Bosman in de gelederen, speelde werk van de lp Hartverscheurend, waarbij de eigenzinnige, vrolijk-kritische teksten van Bosman terecht alle aandacht vragen. 'Maatschappelijk betrokken, maar zonder belerende boodschap' aldus René Meeuws over Jakkes op facebook. En ach, in Annabelle bezingt ook Jakkes een mislukte liefdesrelatie:
alles kon
alles mocht zonder bonje
werd jij zelfs lid van Veronica
maar nu is het uit
want in godsnaam hoe kon je
stemmen op het cda
Natuurlijk werd deze middag ook even stil gestaan bij de muzikanten die ons inmiddels zijn ontvallen. Er zijn immers (meer dan) veertig jaar overheen gegaan dat deze bands actief waren.
Na dertig jaar geen contact stonden Ben Dirks en Jan Kellendonk als duo Gheterne in Oosterhout weer op de planken. Ze trakteerden het publiek op sublieme instrumentaaltjes op gitaar en mandoline. Cantharel was rond 1980 een groepje van vijf meiden, nu waren ze met z'n drieën. Ze hadden destijds een cultnummer met Middellandse Zee. Als grap werd deze schlager uit 1962 nu als pauzeact gebracht.
Er werd zowaar een nieuwe cd gepresenteerd. Maar met opnamen van meer dan veertig jaar geleden! De leden van Pijpekruid ontvingen van PAN Records-baas Bernard Kleikamp het eerste exemplaar met opnamen van hun eigen concert dat ze in 1980 gaven in Scheveningen.
De gepaste uitsmijter was de Nijmeegs-Brabantse formatie Volluk, met opnieuw Mart Heijmans en accordeonist Mark Söhngen als vaste waarden. Zanger Jozef Vos bleek nog uitstekend bij stem. Uiteraard speelden ze nummers van Victorie Verdorie (dé folkelpee van 1981). Daaronder het fraaie Wit Konijn, geschreven door Mario van der Linden. Massaal meegezongen werd het allerlaatste lied van de middag: Niet van hier, het Nijmeegs volkslied voor de niet-Nijmegenaren. Een groot deel van het publiek herkende zich blijkbaar in de tekst, waarin het gevoel wordt verwoord van de import-Nijmegenaar die er na zijn studententijd is blijven hangen. 'Ik ben niet van hier, ben hier niet geboren. Maar ik woon hier al jaren en hier staat m'n huis. (...) Hier wonen m'n vrienden, hier voel ik me thuis'. Een lied dat ook op mijn lijf is geschreven.
Het was een mooie muzikale middag vol humor en enthousiasme, nostalgie en strijdbaarheid. Met vele bekenden uit de Nijmeegse folkscene van weleer. Met Kiekesum hebben de organisatoren René Meeuws en Mart Heijmans voorzien in een enorme behoefte, gezien de massale opkomst. Dus wie weet, mogen we ons verheugen op een vervolg in de nabije of verre toekomst.